Ćwiczenia ortoptyczne
Ćwiczenia ortoptyczne (ćwiczenia korygujące zeza)
Jak postaje zez?
Narząd wzroku dziecka w chwili urodzenia nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. W pierwszych tygodniach życia dziecka oczy są przeważnie zamknięte i mało ruchliwe.
Dopiero po 1 roku życia uczy się spostrzegać kształty przedmiotów i zaczyna rozróżniać ich drobne szczegóły. Jednocześnie rośnie zainteresowanie oglądanymi przedmiotami i dziecko zaczyna przybliżać je do oczu. Powoduje to zwiększony wysiłek wzrokowy (konieczność akomodacji i konwergencji), co w przypadku istniejącej nadwzroczności spowodować może powstanie zeza, który ujawnia się zazwyczaj u dzieci 2-3 letnich. Najczęściej występuje zbaczanie gałki ocznej ku wewnątrz (zez zbieżny), rzadziej odchylenie na zewnątrz (zez rozbieżny). Występuje też zez ku górze, ku dołowi i zez skośny. Najistotniejsze jest to, że zez powiązany jest z niedowidzeniem. Oko zezujące wycofuje się z patrzenia, staje się „leniwe” i stopniowo dochodzi do niedowidzenia.
Objawy sygnalizujące zaburzenia widzenia u dzieci
– Zamykanie, przymykanie jednego oka (dziecko widzi niewyraźnie lub nawet podwójnie patrząc obojgiem oczu jednocześnie),
– Nawracające bóle głowy i oczu dziecka,
– Przechylanie głowy dziecka podczas wykonywania drobnych czynności, np. układania klocków, nawlekania koralików, czytania,
– Tarcie oka przez dziecko, łzawienie, mogą być jednym z pierwszych sygnałów, że dziecko nie widzi prawidłowo,
– Niechęć dziecka do uczestnictwa w zajęciach ruchowych, np. zabawy z piłką – problemy z koordynacją, zaburzenie widzenia odległości,
– Problemy z pisaniem i czytaniem,
– Dziecko w szkole nie widzi z tablicy, w domu podchodzi blisko telewizora.
Stwierdzenie lub podejrzenie zeza i innych wad wzroku wymaga jak najszybszego skierowania dziecka na badanie okulistyczne i podjęcie wczesnego leczenia.
Ćwiczenia ortoptyczne
Ćwiczenia korygujące zeza są zabiegiem nieinwazyjnym. Wymagają od dziecka skupienia i uwagi. Terapia w przypadku dzieci powinna być połączona z zabawą, aby była przez nie akceptowana Z tego rodzaju ćwiczeń mogą już korzystać 4-latki (zazwyczaj dzieci w wieku 5-10 lat). Ćwiczenia ortoptyczne pozytywnie wpływają na narząd wzroku. Powodują wymuszenie prawidłowego widzenia. Dzieci dostrzegają różnicę między widzeniem prawidłowym a nieprawidłowym. Najlepsze rezultaty dają regularne wizyty w gabinecie ortoptycznym. Zastosowanie leczenia we wczesnym dzieciństwie daje większe prawdopodobieństwo skutecznej korekty wady. Mogąca wystąpić niepełnosprawność z powodu pogłębienia niedowidzenia wpływa niekorzystnie na funkcjonowanie osobiste, psychiczne i społeczne człowieka.